Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun (TTK) Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi’ni, Ramazan Bayramı’nda yerli ve yabancı 137 turist, kömüre ömür verenlerin tarihine adım adım yolculuk ettiler.
Araştırmacı gazeteci Orhan Akyüz’ün, derlediği bilgilere göre, TTK Üzülmez Müessese Müdürlüğü Asma Mahallesi Poyraz Sokak’ta (Eski Üzülmez Lokali yanı), 1946 yılında dönemin en üst yetkilisi başmühendis tarafından lojman olarak kullanılan ve daha sonraki yıllarda da Üzülmez Müessese Müdürü'nün evi diye anılan konut, emekliye ayrılan dönemin TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu’nun destekleri ve Zonguldak’ın tanınmış yerel tarih araştırmacı kimliğiyle tanınan Ekrem Murat Zaman’ın katkılarıyla 30 Aralık 2020’de Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi’ne dönüştürülerek hizmete açıldı.
TTK’NIN KURULUŞ SÜRECİ ANLATILIYOR
Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi’nde, TTK’nın kuruluş süreci anlatılıyor, maden işçilerinin eşyaları ile çeşitli dönemlere ait pek çok belgeler sergileniyor, ziyaretçiler de kentin madencilik tarihinde adeta yolculuğa çıkıyor.
ŞEHİT MADENCİNİN KOL SAATİNDE ZAMANIN DURMASI
Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA) tarafından desteklenen ve yaklaşık 2 yıl süren hazırlık çalışmalarının sonucunda faaliyete geçen müzede, TTK Kozlu Müessese Müdürlüğü maden ocağında 3 Mart 1992’de meydana gelen ve saat 19.55’de yaşandığı bildirilen grizu faciasında şehit olan 263 maden işçisinden birinin üzerinde patlamanın etkisiyle saat 19.55’de kol saatindeki zamanın durması, Karabük Demir ve Çelik Fabrikası'nın (KARDEMİR) ürettiği ilk demir-çelik parçaları ile Ereğli Kömür İşletmeleri'nin (EKİ) radyosuna ait fotoğraf, 1950-1960’lı yıllarda tekstil gelişmediğinden terzi istihdam edilerek işçilerin elbiselerinin dikildiği dikiş makinesi, madecilerin kömür ocaklarında kullandıkları deprem bölgesinde de hayat kurtardıkları domuz damı tabir edilen sağlam ağaçlardan malzemeler, 1950’li yıllarda kentte yayın yapan yerel gazetelerin kupürleri, belge ve objeler, vitrinlerde işçilerin kaldığı yatakhanelerin görselleri, okuma yazma bilmeyen işçiler için çıkarılmış kitaplar ile belge, harita, fotoğraf ve çeşitli dokümanların bulunduğu malzemeler sergilenmekte, panolarda da kentin endüstri tarihi simülasyonlar, EKİ’nin kurulma süreci, kentteki kömür şirketlerinin devletleştirilmesi, ülkenin ilk sosyal güvenlik kuruluşu olarak kurulan Amele Birliği'nin kuruluş süreci anlatılıyor.
Müzede, maden ocaklarından çıkarılan kömür parçaları, maden işçilerinin yaşam ve çalışma koşulları, madenciliğe ait materyallerin bulunduğu sergi odaları ve yer altının sanal olarak gezdirildiği sanal gerçeklik mekanı ile kültür ve sanat odaları da yer almaktadır.
MÜZEYİ ZİYARET ÜCRETSİZ, BAYRAMDA 137 TURİST UĞRADI
10-12 Nisan 2024 tarihlerini kapsayan Ramazan Bayramı’nda 3 günlük süreçte müzeyi 137 yerli ve yabancı turist ziyaret etti. Hafta içleri pazartesi hariç her gün mesai saatlerinde Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi’ni ziyaret edeceklerden ücret talep edilmiyor, 30 Aralık 2020’de açılmasıyla müzeyi 2021’de 2 bin 64, 2022’de 1097 ve 2023’de de 602 olmak üzere 3 bin 763 yerli ve yabancı turist uğradı.
Müzenin, ziyaret amaçlı kullanımın ötesinde bahçesinde de bünyesinde barındırdığı doğal güzellikleri, henüz hizmet verilmeyen modern kafeteryası, geniş bahçesi ile birçok etkinliğe cevap verecek özelliği bulunmakta. Bahçede geçmişte masa tenisinin oynandığı masa ve ayak tenisinin oynandığı beton zemin ile tandır yapılan kuyu orijinalliğini koruyor.
Müzenin bu özelliklerinden resmi kurumların, üniversitenin ve okulların yararlanması beklenmekte, sadece turistik bir müze ziyaretinin ötesinde söz edilen kurum ve kuruluşların düzenleyecekleri etkinlikler (sanatsal faaliyetler, kısa süreli eğitim programları vb…) için imkânlar ölçüsünde gereken desteğin vereleceği öğrenildi.
18 KAMERAYLA GÖZETLENİYOR
Güvenlik görevlisinin bulunduğu müze tel örgülerle çevrili, belirli noktalarda 18 adet gündüz ve gece görüşlü mobese kamera mevcut, müzenin sorumluluğunu ziyaretçilere rehberlik de yapan Ertan Dinçer üstleniyor.
HABER-FOTOĞRAFLAR: ORHAN AKYÜZ
