2022'de Türkiye'deki sosyal koruma harcamaları bir önceki yıla göre yüzde 59,6 artarak 1 trilyon 257 milyar 763 milyon TL'ye ulaştı; emekli ve yaşlılara yapılan yardımlar en yüksek seviyeye çıktı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 Sosyal Koruma İstatistikleri'ni yayımladı.
Son verilere göre, sosyal koruma harcamaları bir önceki yıla kıyasla yüzde 59,6 artarak 1 trilyon 257 milyar 763 milyon liraya ulaştı. Bu harcamanın yüzde 98,4'ü, toplamda 1 trilyon 237 milyar 645 milyon lirayı bulan sosyal koruma yardımlarından oluştu. En büyük payı ise 565 milyar 810 milyon lira ile emekli/yaşlılara yönelik harcamalar aldı, bunu 387 milyar 221 milyon lira ile hastalık/sağlık bakımı harcamaları takip etti.
Sosyal koruma harcamaları, 2021, 2022
Sosyal koruma harcamaları, 2013-2022
GSYH'nin %8,4'ünü sosyal koruma harcamaları oluşturdu
Sosyal koruma harcamalarının gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki payı 2022 yılında %8,4 oldu. Sosyal koruma yardımlarının GSYH içindeki payı ise %8,2 olarak gerçekleşti. Risk/ihtiyaç grupları bazında bakıldığında, emekli/yaşlılara yapılan harcamaların %3,8 ile en büyük paya sahip olduğu görüldü. Bunu, %2,6 ile hastalık/sağlık bakımı harcamaları ve %1,0 ile dul/yetim harcamaları takip etti.
Sosyal koruma harcamalarının GSYH'ye oranı (%), 2021, 2022
Sosyal koruma yardımlarının %10,7'si şartlı olarak verildi
Şartlı yardımlar içinde en büyük payı %49,9 ile aile/çocuk yardımları oluşturdu. Bunu %23,1 ile engelli/malul yardımları ve %9,9 ile hastalık/sağlık bakımı yardımları takip etti.
Sosyal koruma yardımlarının %63,5'i nakdi olarak verildi
Nakdi yardımlarda en büyük payı %71,7 ile emekli/yaşlılara yapılan yardımlar oluşturdu. Bunu %18,7 ile dul/yetim yardımları ve %3,9 ile aile/çocuk yardımları takip etti.
Türlerine göre sosyal koruma yardımları (%), 2021, 2022
Sosyal koruma gelirlerinin %41,8'ini devlet katkıları oluşturdu
Sosyal koruma gelirlerinin %41,8'ini devlet katkıları, %29,0'ını işveren sosyal katkıları ve %23,7'sini koruma kapsamındaki bireyler tarafından yapılan sosyal katkılar oluşturdu.
Türlerine göre sosyal koruma gelirlerinin dağılımı (%), 2022
Sosyal koruma kapsamında maaş alan kişi sayısı 14 milyon 851 bin kişi oldu
Ülkemizde sosyal koruma kapsamında emekli/yaşlı, dul/yetim ve engelli/malul maaşı alan kişi sayısı 2021 yılında 14 milyon 624 bin iken, %1,6 artarak 2022 yılında 14 milyon 851 bin kişiye yükseldi. Sosyal koruma kapsamında maaş yardımı sayısı 2021 yılında 15 milyon 362 bin iken, 2022 yılında 15 milyon 630 bine yükseldi.
Sosyal koruma kapsamında maaş alan kişi sayısı, 2021, 2022
Sosyal koruma harcamalarının Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içindeki payı 2022'de yüzde 8,4 olarak gerçekleşirken, sosyal koruma yardımlarının GSYH içindeki payı yüzde 8,2 olarak belirlendi. Risk ve ihtiyaç grupları bazında incelendiğinde, emekli/yaşlılara yapılan harcamaların yüzde 3,8 ile en büyük paya sahip olduğu görüldü. Hastalık/sağlık bakımı harcamaları yüzde 2,6, dul/yetim harcamaları ise yüzde 1 olarak kaydedildi.
Sosyal koruma yardımlarının yüzde 10,7'si şartlı olarak verildi, bu kapsamda aile-çocuk yardımları yüzde 49,9'luk oranla en büyük paya sahip oldu. Engelli-malul yardımları yüzde 23,1, hastalık-sağlık bakımı yardımları ise yüzde 9,9 ile sıralandı.
Yardımların yüzde 63,5'i nakdi olarak gerçekleşti ve bu nakdi yardımların yüzde 71,7'si emekli/yaşlılara yönlendirildi. Bunun yanı sıra, dul/yetim yardımları yüzde 18,7, aile/çocuk yardımları ise yüzde 3,9'luk oranla dikkat çekti.
Sosyal koruma gelirlerinin yüzde 41,8'i devlet katkılarından, yüzde 29'u işveren sosyal katkılarından ve yüzde 23,7'si koruma kapsamındaki bireylerin sosyal katkılarından oluştu.
Türkiye'de sosyal koruma kapsamında emekli, yaşlı, dul-yetim ve engelli-malul maaşı alan kişi sayısı 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 1,6 artarak 14 milyon 851 bin kişiye yükseldi. Ayrıca, sosyal koruma kapsamında maaş yardımı alan kişi sayısı 2022'de 15 milyon 630 olarak kaydedildi.
